دوست مناسب برای فرزند شما

به نظر می رسد دوستیابی به آسانی بازی  با بچه باشد، اما اگر شما به کودک و جوان خود توجه کنید خواهید دید که اینکار چقدر مشکل است. یک کودک 2 ساله به نوبت دقایقی روی تختخواب می خوابد و دقایقی دیگر را صرف گرفتن  اسباب بازی  مورد علاقه اش می کند. یک کودک 4 ساله ممکن است یک ساعت با دوست خود بازی کند ولی دست آخر کار به داد و فریاد برسد: «من تو را دوست ندارم، تو دوست من نیستی.»

- آموختن مهارت های روابط اجتماعی یکی از دشوارترین مراحل رشد  است که یک کودک با آن مواجه بوده و یکی از عوامل مهم و حساس در موفقیت های بعدی او است. اهمیت روابط دوستانه  در دوران مدرسه بیشتر خودنمایی می کند. زمانی که بچه ها از محیط خانواده بیرون آمده و متوجه محیط خارجی می شوند، روابط با دوستان از جمله موارد مهم برای آنان خواهد بود. در سن 8 سالگی کودک می تواند رابطه ای نزدیک با دوست خود برقرار کند و بفهمد که او چه فکر می کند و چه احساسی دارد.

به مرور زمان هرچه کودک مهارت بیشتری در روابط دوستانه پیدا می کند روابط بین آن دو بیشتر و دو طرفه می شود. بچه ها به طور طبیعی جلب کسانی می شوند که دارای شرایط فیزیکی یکسان، علاقه های مشابه و فعالیت های یکسان هستند. بعضی از کودکان دوستان فراوانی دارند و بعضی با یک نفر برای یک مدت زمان خاص ارتباط دوستی برقرار می کنند.

در حالی که مهارت های دوستیابی به طور طبیعی با رشد و بلوغ کودک افزایش می یابد، والدین باید در این مورد مداخله کنند و به آنها کمک های لازم را بنمایند.

روش های رفتار دوستانه با کودک

بعضی از کودکان به طور طبیعی دوستان را به خود جلب می کنند و گروهی باید بسیار سعی کنند تا موفق شوند. کودکانی که پر جنب و جوش هستند و به راحتی با دیگران گرم می گیرند و به صورت خاص حساسیت از خود نشان نمی دهند می توانند به راحتی دوستیابی کنند. اما آنها نیز به راهنمایی های والدینشان نیازمندند.اگر فرزند شما دوستان زیادی دارد و یا فقط چند تایی دوست دارد، حتماً چند نکته را رعایت کنید:

* درِ خانه به روی دوستانش، بخصوص آنهایی که مورد تأیید شما هستند باز باشد.

* کودک خود را به پیوستن به گروه ها (مطمئن شوید که آن گروه مورد اطمینان شما باشد) تشویق کنید.

* او را در مقابل دوستانش سرزنش و تحقیر نکنید. اینکار هیچگونه اثر سازنده ای ندارد و فقط او را از شما جدا می سازد.

* سعی کنید از گفتن کلماتی مثل خجالتی، خسیس و یا «بدون رفیق» پرهیز کنید. چنین کلماتی فقط باعث بروز رفتاری می شود که شما خواهان آن نیستید و همچنین از تغییر رفتار کودک شما جلوگیری می کند.

* به او اجازه دهید در حد قابل قبول با تلفن صحبت کند، چون برای بعضی از کودکان صحبت با تلفن راحت تر از صحبت رو در رو است.

* کودک خود را با انبوهی از مسئولیت ها و برنامه ریزی ها مشغول نکنید. سعی کنید فرصت کافی برای دوستیابی و رشد این خصلت به او بدهید.

* به او اجازه دهید لباس  مناسبی را که همه دوستانش می پوشند او هم بخرد و بپوشد. او دوست دارد خود را در جمع دوستان صمیمی حس کند.

به کودکان در حفظ دوستی ها کمک کنید

مشکلات با دوستان ، گهگاه کودک را تحت تأثیر قرار می دهد. زمانی که چنین اتفاقی می افتد شما باید به احساسات کودک خود توجه کنید و بعد زمانی که گریه  او کم و یا تمام شد به او نصیحت های کوچک کنید. قبول و درک احساسات او ، به وی قدرت مواجه شدن با دوستانش در روز بعد را خواهد داد. طرد شدن از طرف دوستان و از طرف اهل خانه برای یک کودک تحمل ناپذیر است.

سعی نکنید ناراحتی فرزند 6 ساله خود را که دوستش از او جدا شده نادیده بگیرید. برای او این یک «از دست رفتن بزرگ» است، مداخله کنید و سعی کنید دوست خوبی برایش باشید تا او بتواند دوست دیگری بیابد. اگر فرزند 10 ساله شما نق می زند که اصلاً مورد توجه دوستانش نیست ، بدون این که برایش سخنرانی کنید به او اجازه صحبت بدهید. بعد سعی کنید او را در راه های جدید که متناسب با ارزش های درونی اوست یاری دهید.

چه مواقعی مداخله کنیم؟

همه پدر و مادرها کم و بیش با دوستان فرزندان خود مشکل دارند. وظیفه شما این است که در دوران دبستان به کودک خود کمک کنید تا با گروه های مثبت ورزشی یا پیشاهنگی و گروه های دانش آموزی مدارس و یا جمعی که به فعالیت خاصی علاقه مندند همکاری کند و از جذب شدن او به گروه هایی که فعالیت های نامناسب و منفی دارند مانند مصرف مواد مخدر ، پوشیدن لباس های نامناسب و جلف، سرقت از مغازه و آشوب به پا کردن و ... جلوگیری کنید.

حتی با داشتن دوستان خوب  شرایط روحی کودک متغیر است و بالا و پایین دارد و بسیاری از والدین واقعاً نمی دانند که در مقابلشان چگونه رفتاری داشته باشند. پسر 8 ساله شما پشت خانه تان با دوستش مشغول دعواست. شما چکار می کنید. بیرون می روید و در دعوای آنها داوری می کنید؟ دوستش را به خانه خودشان و پسرتان را به اطاقش می فرستید؟ شروع می کنید به یک سخنرانی درباره ی چگونگی رفتار دوستان با هم و این که نباید اینگونه عمل می کردند؟ و یا اینکه کاری نمی کنید و آرزو می کنید که آنها خودشان مشکل را حل کنند؟

بسته به شرایط و بچه ها، هر کدام از شرایط بالا می توانند مؤثر باشد. اما معمولاً، هر چه شما کمتر مداخله کنید کودک شما بیشتر در مورد روابط با دوستان آموزش می بیند. بعضی مواقع راه حل انتخابی کودکان با آنچه بزرگسالان توقع دارند یکسان نیست. اما آخرالامر خودشان راه مناسب را پیدا می کنند.

بسیاری از والدین نگران این هستند که کودکشان دوستی برای خود ندارد. اگر متوجه شدید که فرزند 10 ساله شما اوقات زیادی را به تنهایی می گذراند، بعضی اوقات بیمار است، علاقه مند به دوستی با بچه های کم سن و سال تر از خود یا بزرگترهاست، بهتر است با معلم او و یا مسئول مدرسه صحبت کنید. ببینید آیا آنها می توانند برای او همبازی  و دوست مناسبی بیابند. یک بعدازظهر دوستش را به خانه دعوت کنید و ببینید که می تواند اوقات خوبی با او داشته باشد. شما ممکن است به کودک کمک کنید تا دوستی که یک سال از او بزرگتر یا کوچکتر است پیدا کند. کودکانی که تفاوت سنی کمی دارند می توانند روابط بهتری در بازی با هم داشته باشند.

بعضی بچه ها در ارتباط اجتماعی و رفتار در جمع دوستان مشکلات فراوانی دارند. بعضی از آنها دیر به نتیجه می رسند و بعضی قادر به جلب توجه نیستند. در این شرایط بهتر است معلم یا والدین، این آموزش های اجتماعی را که آنها به صورت طبیعی به دست نیاورده اند به آنها بیاموزند.این مهارت ها شامل:

* شرکت کردن (چگونه می توان شروع کرد و اهمیت توجه داشتن)

* همکاری کردن (اهمیت نوبت در صحبت و در میان گذاشتن موضوعات)

* ارتباط برقرار کردن (اهمیت صحبت با دیگران و گوش فرا دادن به دیگران)

* دوست خوب بودن ( اهمیت خنده، کمک و ترغیب دیگران)

ارتباط با تربیت

چطور می توانید مطمئن شوید که شما دوستی را پرورش می دهید؟ تحقیقات نشان می دهد والدینی که از امور تربیتی استفاده می کنند بچه هایی با روابط اجتماعی قوی بار می آورند. وقتی به کودک خود می رسید ابراز محبت کنید، وقتی فرزند شما در خارج از خانه با کودکی دیگر ارتباط برقرار می کند این ارتباط دوستانه خواهد شد. اگر جواب شما به سؤال های زیر مثبت باشد، شما موضوعات درستی را در اختیار کودک  خود می گذارید.

* آیا شما احساسات، خواسته ها و احتیاجات فرزند خود را در نظر می گیرید؟

* آیا در مورد فعالیت های روزانه او ابراز علاقه و توجه می کنید؟

* در صورت موفقیت ، آیا به او افتخار می کنید؟

* در صورت تحت فشار بودن فرزند ، آیا شما به او پیشنهاد کمک و تقویت روحی می کنید؟

منبع : روزنامه کیهان